سوالات متداول حوزه کم توان ذهنی
- فرزند من دارای کم توان ذهنی است، آیا میتواند به مدرسه برود؟
فرزند شما باید در برنامه سنجش سلامت جسمانی و آمادگی تحصیلی نوآموزان بدو ورود به دبستان و پیش دبستان شرکت نماید و پس از ارزیابی در این برنامه در صورتی که میزان کم‌توان ذهنی فرزند شما درسطح آموزش پذیر قرار بگیرد، می تواند در مدارس خاص استثنایی ثبت‌نام شود.
- فرزند من دارای کم توان ذهنی است، از چه سنی می‌توانم از آموزش و پرورش استثنایی خدمات دریافت کنم؟
سازمان آموزش و پرورش استثنایی خدمات خود را به دانش آموزان کم توان ذهنی از بدو تشخیص ارائه می دهد و نیازی نیست فرزند شما به سن 6 سال تمام برسد سپس برای ثبت‌نام به مدرسه مراجعه نمایید. شما می‌توانید پس از تشخیص کم توانی ذهنی فرزندتان برای دریافت خدمات آموزشی و توان‌بخشی به اداره آموزش و پرورش استثنایی استان خود مراجعه نمایید.
- آیا برای کودکان کم توان ذهنی نیز دوره پیش از دبستان وجود دارد؟
بله ، دوره پیش از دبستان برای دانش‌آموزان کم توان ذهنی یک دوره اجباری و رایگان است و فرزند شما در صورتی میتواند در کلاس اول دبستان ثبت‌نام شود که دوره پیش از دبستان را بگذارند.
- حدقل و حداکثر سن ورود به دوره پیش دبستانی و ابتدایی چقدر است؟
در دوره پیش دبستانی خدمات آموزش و پرورش استثنایی از بدو تشخیص ارائه میشود. تا قبل از 4 سالگی کودک خدمات مشاوره و توان‌بخشی دریافت می‌کند. سپس وارد طرح 4 تا 6 سال میشود و پس از آن وارد دوره آمادگی مقدماتی و تکمیلی میشود که حداکثر سن در این دوره 9 سال تمام است.
در دوره ابتدایی حداقل سن ورود به پایه اول ابتدایی 6 سال تمام و حداکثر سن 11 سال تمام است و حداکثر سن اشتغال به تحصیل در دوره ابتدایی 17 سال تمام است. لازم به ذکر است شورای مدرسه استثنایی در مورد امکان پذیری ثبت نام دانش‌آموزان استثنایی دارای کبر سن در تمامی دوره‌های تحصیلی تصمیم‌گیری مینماید.
- مدرسه استثنایی نزدیک به محل زندگی خود را چگونه پیدا کنم؟
شما می‌توانید با مراجعه به اداره آموزش و پرورش استثنایی استان محل زندگی، درخصوص انتخاب مدرسه استثنایی فرزند خود راهنمایی دریافت نمایید.
- فرزند من در مدرسه عادی تا پایه ….بوده است. اما بر اساس تشخیص و ارزیابی باید به مدارس استثنایی برود ما نمیخواهیم او مثل این دانش آموزان رفتار کند و خودش هم تمایلی به مدرسه استثنایی ندارد. چرا نمیشه در مدرسه عادی بماند؟
براساس ارزیابی به عمل آمده، تشخیص بر حضور فرزند شما در مدارس استثنایی است و شما باید توانمندی فرزندتان را در نظر بگیرید. اگر در مدارس عادی باشد و نتواند سطح تحصیلی خود را به همکلاسیهایش برساند از پیشرفت تحصیلی بازمانده و سرخورده میشود. و برای جلوگیری از این که کودک شما در مدرسه عادی متفاوت قلمداد نشود و برچسبی به او توسط دوستانش زده نشود بهتر است در این مدارس باشد. اما شما برای برطرف نمودن مشکلات از مشاور در مدرسه کمک بگیرید. مشاوران با علم و آگاهی از وضعیت روحی دانش آموزان هستند و از مشکلاتی که در آینده دچار خانواده های آنها و این عزیران میگردد میکاهند.
- به عنوان والد برای کمک به رشد فرزند کم توان ذهنی چه کاری باید انجام دهم؟
والدین نقش بسیار مهمی در روند رشد و پیشرفت کودکان کم توان ذهنی دارند. برخی از کارهایی که والدین می‌توانند انجام دهند به شرح زیر می‌باشد:
* تشویق و پاداش
والدین باید بدانند که کودکان کم توان ذهنی توانایی‌های محدودی دارند و نمی‌توان همچون کودکان دیگر از آنها توقع پیشرفت داشت. لازم است که والدین از نقاط قوت و ضعف فرزند خود آگاهی داشته باشند و با تشویق کردن، اعتماد به نفس او را تقویت کنند. تشویق کودک پس از کسب موفقیت‌های کوچک، کمک بزرگی به رشد و پیشرفت او می‌کند.
* کمک به اجتماعی شدن
بسیاری از والدین به دلیل مشکلات و تفاوت‌های فرزند خود، روابط او را محدود می‌کنند. در حالی که با کمک و حمایت والدین، کودک میتواند پیشرفت چشمگیری در تعاملات اجتماعی داشته باشد.
* تشکیل گروه توسط والدین
نگهداری و مراقبت از کودکان کم توان ذهنی کار چندان راحتی نیست و مشکلات زیادی برای والدین ایجاد می‌کند. ممکن است آنها دچار افسردگی و احساس خــشم شوند و یا با یکدیگر مشاجره کنند. اما اگر بدانند که والدین دیگری همچون آنها وجود دارد تا حدودی احساس آرامش خواهند کرد. بهتر است که والدین کودکان کم توان ذهنی با یکدیگر تعامل داشته باشند و از نحوه ارتباط و آموزش به کودکان و دانش آموزان یکدیگر آگاه شوند.
* کسب آگاهی
آموزش کودکان کم توان ذهنی نسبت به سایر کودکان متفاوت است و توصیه میشود که از کمک یک روانــشناس خوب و متخصص استفاده کنید. اما اگر این امکان را ندارید، اطلاعات خود را در مورد شرایط فرزندتان و نحوه برخورد با او افزایش دهید. مطالعه کتاب و مقالات چاپ شده کمک زیادی در این زمینه به شما خواهد کرد.
همکاران ما در ادارات و مدارس استثنایی می توانند شما را راهنمایی کنند.
* انجام کارهای روزانه
کارهای روزانه و عادی احساس امنیت را در کودکان کم توان ذهنی به وجود می‌آورد. مثلا آنها نسبت به مدرسه واکنش مثبتی نشان نمی‌دهند. چرا که محیط جدید آنها را می‌ترساند. شما می‌توانید امکان آموزش را در خانه مهیا کنید تا کودکان بتوانند در محیط خانه مهارتهای خودیاری و خود مراقبتی را تمرین کنند و آرامش خاطر داشته باشد.