سوالات متداول حوزه اختلال طیف اتیسم
- اختلال طیف اتیسم چیست؟
اتیسم که اختلال طیف اتیسم نیز نامیده می شود، اختلالی پیچیده است که شامل مشکلات ارتباطی و رفتاری است. این بیماری می تواند طیف گسترده ای از علائم و مهارت ها را درگیر کند. اختلال طیف اتیسم می تواند یک مشکل جزئی یا یک ناتوانی باشد که نیاز به مراقبت تمام وقت دارد. فرد دارای اختلال طیف اتیسم در حیطه های ارتباط فردی ( کلامی و غیر کلامی) و بین فردی، اجتماعی، تخیل و تفکر دارای تفاوت معناداری با گـروه همسالان خود دارد و دارای رفتارهای محدود و تکـراری است، به میزا نی که بر عملکرد آموزشی و اجتماعی وی اثر می‌گذارد.
- آیا اتیسم درمان می شود ؟
اتیسم به‌طور کلی هیچ راه درمانی ندارد، اما با تشخیص به‌موقع، می‌توان علائم آن را کنترل کرد. برای همین، دانستن علائم این اختلال و مداخله تخصصی به هنگام، نقش مهمی در شکل‌گیری آینده این کودکان ایفا می‌کند.
- اوتیسم از چه سنی معلوم می‌شود؟
بیشتر کودکان مبتلا به اتیسم، بعد از 3سالگی شناسایی می‌شوند. البته در بعضی موارد هم اوتیسم در سن 18ماهگی قابل‌تشخیص است.
- علائم اتیسم در سه سالگی چه هستند؟ آیا راه‌هایی برای تشخیص اتیسم در کودکان سه ساله وجود دارد؟
در بعضی کودکان، علائم اوتیسم طی چند ماه اول زندگی مشهود هستند. اما بعضی‌ها تا سن دوسالگی هم علامت مشخصی را نشان نمی‌دهند. تشخیص علائم خفیف اتیسم دشوار است و چه‌بسا با خلق‌وخوی خجالتی اشتباه گرفته شود.
رایج‌ترین علائم اتیسم در سه سالگی مرتبط با مهارت‌های اجتماعی:
- به صدا زدن نامش واکنشی نشان نمی‌دهد؛
- از تماس چشمی اجتناب می‌کند؛
- تنها بازی کردن را به بازی با دیگران ترجیح می‌دهد و وسایلش را با دیگران به اشتراک نمی‌گذارد؛
- نوبتی بودن را نمی‌فهمد؛ علاقه‌ای به تعامل یا معاشرت با دیگران ندارد؛
- سبب شناسی و علل اتیسم چیست؟
اینکه چرا اختلال طیف اتیسم اتفاق می افتد دقیقاً مشخص نیست. میتواند ناشی از مشکلاتی در قسمت هایی از مغز باشد که ورودی حسی را تفسیر کرده و زبان را پردازش می کنند. به طور کلی دو عامل خطر مهم برای ابتلا به اتیسم در نظرگرفته شده است که عبارتند از: عوامل خطر ژنتیکی و عوامل خطر غیر ژنتیک.
- غربالگری و تشخیص اتیسم چگونه است ؟
تشخیص قطعی اتیسم دشوار است. پزشک بر روی رفتار و رشد کودک تمرکز خواهد کرد.
- غربالگری رشد به پزشک کمک می کند که آیا کودک در مهارت های اساسی مانند یادگیری، گفتار، رفتار و حرکت رو به پیشرفت است یا خیر. متخصصان پیشنهاد میکنند که کودکان در معاینات منظم خود در 9 ماهگی، 18 ماهگی و 24 یا 30 ماهگی از نظر این تاخیرهای رشدی نیز به طور خاص مورد بررسی قرار گیرند.
- دانش آموزانی که در سازمان آموزش و پرورش استثنایی به وسیله تست، تشخیص اختلال طیف اتیسم دریافت کنند در مدارس استثنایی یا عادی ثبت نام می شوند.
- جایدهی و ثبت نام دانش آموزان با اختلال طیف اتیسم چگونه است ؟
جــایدهی مناسب کودکان و دانش‌آموزان با اختلال طیف اتیسم، به ترتیب اولویت دارای الگوهای زیر است:
- تحصیل در واحدهای آموزش عادی همراه با بهره‌گیری از تسهیلات در نظر گرفته شده در آیین‌نامه و شیوه‌نامه آموزش تلفیقی و فراگیر
- تحصیل در کلاس ضمیمه در مدارس عادی
- تحصیل در مدارس خاص استثنایی اختلال طیف اتیسم
- تحصیل در کلاس خاص در مدارس استثنایی
- دانش آموزان با اختلال طیف اتیسم در چه دوره‌هایی می توانند در مدرسه تحصیل کنند؟
کودکان و دانش‌آموزان با اختلال طیف اتیسم که در مدارس عادی مشغول به تحصیل می‌باشند تابع مقررات مربوط به همان دوره تحصیلی و شرایط منظور شده در آیین‌نامه و شیوه‌نامه آموزش تلفیقی و فراگیر خواهند بود.
1- آموزش و پرورش ویژه کودکان و دانش‌آموزان با اختلال طیف اتیسم با کم توانی ذهنی
الف ) دوره پیش از دبستان برای نوآموزان با اختلال طیف اتیسم با کم توانی ذهنی
- مداخله بهنگام از بدو تشخیص تا 4 سالگی
- پیش دبستانی 6-4 سال
- آمادگی مقدماتی
- آمادگی تکمیلی
ب) دوره ابتدایی برای دانش آموزان با اختلال طیف اتیسم با کم توانی ذهنی
- دوره اول ابتدایی : این دوره شامل سه سال اول ابتدایی از پایه اول تا پایه سوم می باشد.
- دوره دوم ابتدایی : این دوره شامل سه سال دوم ابتدایی از پایه چهارم تا پایه ششم می باشد.
ج) دوره متوسطه دانش آموزان با اختلال طیف اتیسم ( با کم توانی ذهنی)
این مقطع به دو دوره سه ساله تقسیم می شود:
- دوره اول متوسطه پیش حرفه ای : این دوره شامل سه سال اول از پایه هفتم تا پایه نهم می باشد.
- دوره دوم متوسطه کاردانش خاص دانش آموزان با نیازهای ویژه
2- دوره های تحصیلی نوآموزان و دانش آموزان با اختلال طیف اتیسم با هوشبهر عادی
- مداخله بهنگام از بدو تشخیص تا 4 سالگی
- دوره پیش دبستان
- دوره ابتدایی
- دوره اول متوسطه
- دوره دوم متوسطه
- روش های آموزش به افراد با اختلال طیف اتیسم به چه صورت است ؟
برنامه های آموزشی که برای یک شخص مفید است ممکن است برای شخص دیگری مفید نباشد. دو نوع درمان اصلی عبارتند از:
- رفتار درمانی و ارتباط درمانی